BİLİNÇLİ TÜKETİCİ

Herhangi bir malı satın alarak kullanan,   para   karşılığı hizmetlerden yararlanan kişilere tüketici denir. Yasal olarak tüketicilerin sahip olduklara haklara ise Tüketici Hakları denir. Karşılaşılan olmumsuz durumlarda tüketici bu haklarını kullanır.

Ülkemizin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler Evrensel Tüketici Hakları Bildirgesine göre 9 tane temel ve evrensel tüketici hakkı vardır.
Bunlar aşağıdaki gibidir:

Temel İhtiyaçların Karşılanması Hakkı: Barınma,ısınma, aydınlanma, içecek ve kullanacak su bulma,haberleşme, ulaşım tüketicilerin en temel ihtiyaçlarıdır. Her tüketici, bu temel ihtiyaçların karşılanmasını talep edebilir.

Sağlık Ve Güvenlik Hakkı: Satışa sunulan her türlü mal ve hizmetin insan yaşamı ve sağlığı açısından kullanıcısına zarar vermeyecek durumda olmasıdır.

Bilgi Edinme Hakkı: Tüketicinin mal ve hizmeti satın alırken doğru karar verebilmesinin sağlanması için tüketicinin gerekli bilgilere ulaşabilmesi ve zararlı, yanıltıcı reklamdan, etiketten, ambalajdan korunmasıdır.

4) Eğitilme Hakkı: Tüketicinin hak ve çıkarlarını koruyabilmesi, tüketici bilincine sahip olması için eğitim kurumlarında eğitilmesidir.

5) Zararların Giderilmesi Hakkı: Satın alınan mal veya hizmetten dolayı tüketicinin uğramış olduğu zararın giderilmesi, o mal veya hizmetin yeniden tüketiciye ulaştırılmasıdır.

6) Sağlıklı Bir Çevrede Yaşama Hakkı: Sağlık koşullarına uygun bir çevrenin oluşumunda ülke ve doğal kaynakların doğru kullanımı ile çevrenin korunması, temiz ve sağlıklı bir şekilde gelecek nesillere bırakılmasıdır.

7) Ekonomik Çıkarların Korunması Hakkı: Tüketiciye kıyaslama imkanı verecek çeşitte mal ve hizmetin en uygun fiyattan sunulması, satış sonrası her türlü teknik destek ve servisin tüketiciye ulaştırılmasıdır.

8) Seçme Hakkı: Tüketicilerin çeşitli ürün ve hizmetlere istedikleri zaman ulaşabilmeleri anlamındadır. Rekabetin tam olarak işlemediği pazarlarda devlet aksaklıların giderilmesi için yapacağı düzenlemeler ile uygun kalite ve fiyatlarda mal ve hizmetlerin tüketicilere sunulmasını sağlamalıdır.

9) Temsil Edilme, Örgütlenme, Sesini Duyurma Hakkı: Yukarıda sayılan hakların elde kullanılabilmesi, tüketicilerin haklarını koruyabilmeleri, mağduriyetlerinin giderilmesinde bir araya gelerek güç birliği oluşturmaları ve hükumetlerin ekonomik ve siyasi politikaların da dikkate alınma ve kamu kurumlarında temsil edilebilmesidir.

Bilinçli Tüketici; ihtiyacına göre alışveriş yapan yaptığı alışverişler de fiş i fatura, garanti belgesi alan, ayıplı mal aldığında hakkını yasal yollardan arayan tüketicidir.

Ayıplı Mal: hatalı, eksik, yapılan tanıtımdan farklı yada tüketicide yaratılan fayda algısının  altında fayda sağlayan ürünlerdir.

Tüketici haklarını aramak için :

1. Tüketici Sorunları Hakem Heyeti
2. Tüketici Mahkemeleri
3. Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü
4. 175 Alo Tüketici Hatt
5. Tüketici Bilgi Sistemi ( www. Tuketici.gov.tr)